«Geçiş ykdysadyýetli döwletler üçin senagat telekeçiligini dolandyrmakda magistr maksatnamasyny kämilleşdirmek» MIETC boýunça işler ýerine ýetirildi

15/11/2023

Taslamanyň işine daşary ýurtlardan Ispaniýa Patyşalygynyň Santýago de Kompostela uniwersiteti (taslamany Ýewropa tarapyndan utgaşdyryjy), Italiýa Respublikasynyň Neapoldaky Federiko II uniwersiteti, Sloweniýa Respublikasynyň Lýublyana uniwersiteti, D.Serikbaýew adyndaky Gündogar Gazagystan döwlet Tehniki uniwersiteti, Gazagystan Respublikasynyň Alyjylar Bileleşiginiň Karaganda uniwersiteti, Täjigistan döwlet söwda uniwersiteti, Täjigistan Tehnologiýa uniwersiteti gatnaşdylar.

 Taslamanyň esasy maksady: 
Türkmenistanyň ylym-bilim ulgamynda senagat ykdysadyýeti boýunça döwrebap okuw maksatnamalaryny kämilleşdirmäge ýardam etmekden ybarat. Taslamanyň çäklerinde halkara ülňülerine laýyk gelýän okuw meýilnamalaryny we maksatnamalaryny işläp taýýarlamak, senagat ykdysadyýeti boýunça 30-a golaý hünärmenleriň bilim derejelerini ýokarlandyrmak hem-de hyzmatdaş edaralar üçin tehniki kömek we okuw materiallaryny bermek göz öňünde tutuldy.

Ýewropa Bileleşiginiň maksatnamasy bilim ulgamynda we ýaş hünärmenleri taýýarlamakda Ýewropada we halkara hyzmatdaşlygy pudagynda 20 ýyldan gowrak tejribelerde gazanylan üstünliklere esaslanýar. Ýewropa Bileleşiginiň ERASMUS + okuw maksatnamasy, bilimiň dürli ugurlarynda özara gatnaşyklary ösdürmegi, täze zähmet bazaryna gatnaşyjylary çekmegi, täze pikirleri we hyzmatdaşlygyň täze görnüşlerini höweslendirmegi maksat edinýär. 
Ýokary bilimiň hilini ýokarlandyrmak we bazar ykdysadyýeti hem-de jemgyýet üçin ähmiýetini güýçlendirmek. Ýokary bilim edaralarynyň we bilim ulgamlarynyň öňünde durýan kynçylyklary çözmekde degişli hyzmatdaş ýurtlara goldaw bermek, şol sanda hil, ýerliklilik, deňhukukly elýeterlilik, meýilnamalaşdyrmak, resminama tabşyrmak, dolandyrmak boýunça hyzmatdaşlyk etmek.

MIETC taslamasyna gatnaşýan akademiki hyzmatdaşlar okuw meýilnamalaryny döwrebaplaşdyryp, bilim ýagdaýlaryny hakyky ýagdaýlar we goşmaça gymmatly okuw teklipleri bilen täzeläp bilmek mümkinçiligini gözleýärler. Hyzmatdaşlar akademiki gatnaşyjylar bilen hyzmatdaşlyk edip, olary hakyky önümçilik meseleleri, tejribe we iş mümkinçilikleri bilen üpjün edýär we şeýle hyzmatdaşlyk täze döredilen bilim meýilnamalarynyň ähmiýetini kepillendirýär. 
Kick-off duşuşygy: hyzmatdaşlaryň ilkinji tanyşlyk duşuşygy, aslynda Santýago de Kompostela uniwersitetinde geçirilmelidi, ýöne pandemiýa sebäpli 2020-nji ýylyň 12-nji we 13 nji martynda onlaýn ýagdaýda guraldy.

2020-nji ýylyň 8-nji iýulynda Taslamanyň web sahypasyny we wizual şahsyýetini ara alyp maslahatlaşmak üçin taslamanyň geňeş agzalarynyň onlaýn ýygnagy geçirildi. 
2020-nji ýylyň 29-njy sentýabrynda Taslamany durmuşa geçirmegiň ýagdaýy we meýilnamalaşdyrylyşy barada pikir alyşmak üçin onlaýn utgaşdyryş ýygnagy geçirildi. 
Türkmen hyzmatdaşlary we utgaşdyryjy dürli meseleleri ara alyp maslahatlaşmak üçin birnäçe onlaýn duşuşyk geçirdiler (17/03/2020, 07/04/2020 we 27/10/2020). 
Taslamanyň web sahypasy www.mietc.unina.it  döredildi. 
Türkmen tarapyndan taslamanyň hyzmatdaş ýokary okuw mekdepleri bolan Turkmen Döwlet ykdysadyýet we dolandyryş hem-de Turkmen Döwlet maliýe institutlarynyň her haýsyna dört sany kompýuter enjamlary, printerler we olaryň ätiýaçlandyryş kartrijleri, web kameralar berildi hem-de gurnaldy. 
COVID 19 pandemiýasy öýde işleýän we internete girmekde kynçylyk çekýän adamlar bilen iş we içerki proseduralary haýallandyrdy. Pandemiýa ähli derejelerde aragatnaşyga päsgel berýän gatnaşyjy ýurtlarda dürli pursatlarda we tizlikde ösdi. Her bir hyzmatdaş täze hakykata uýgunlaşmak üçin zerur çäreleri gördi. Konsorsium ýokarda agzalan kynçylyklary azaltmak, aragatnaşyk we hyzmatdaşlygy güýçlendirmek üçin içerki aragatnaşyk we utgaşdyryş meýilnamasy barada hyzmatdaşlar bilen ylalaşdy. 


COVID 19 pandemiýasy esasan iki meselede käbir gijikdirmelere sebäp boldy: 

  • Hünär ulgamynyň ösmegi gyzyklanýan taraplaryň seminarlaryny guramak üçin hyzmatdaş uniwersitetleriň hünärmenleriniň syýahat etmek mümkinçiligine täsir etdi. 
  • Pandemiýa hil meýilnamasynyň işlenip düzülmeginde we ýaýratmak meýilnamasynda kesgitlenen käbir hereketleriň ulanylmagynda gijikdirmelere sebäp boldy. 

Iş çäreler: Iş meýilnamasyny ara alyp maslahatlaşmak we täzeden gözden geçirmek üçin konsorsium tarapyndan iki gezek onlaýn duşuşyk geçirildi. Iş meýilnamasy hyzmatdaşlyga WP2 ni M11-de gutarmaga we 2021-nji ýylyň iýulyna çenli (M19) asyl WP3 senenamasyny tapmaga mümkinçilik berer. 


Telekeçiler merkezlerini döretmek boýunça okuw P14 we P1 tarapyndan geçirildi. 27-nji ýanwarda 3 sagatlyk sapakdan, 38 onlaýn gatnaşyjydan we 3-nji fewralda 11 gatnaşyjy bilen USC Telekeçilik Merkezine baryp görmekden ybarat boldy. “Gazagystan Respublikasynda telekeçilik merkezlerini ösdürmek” okuwy 2022-nji ýylyň 27-nji ýanwarynda Santýago de Kompostela uniwersitetiniň iş inkubatorynda geçirildi. Bu çäre MIETC taslamasynyň meýilnamasyna laýyklykda amala aşyryldy. "Business Pro" okuw merkeziniň wekilleri Anargul Kulmagambetowa we Aliýa Ahmetowa Gazagystanda işewürlik inkubatorlarynyň we tehnologiýa seýilgähleriniň ösüşi barada jikme-jik maglumat berdiler. 


Maý 2022 - Gyzyklanýan tarapyň ussahanasy: “Ykdysadyýet” Merkezi Aziýanyň hyzmatdaş ýurtlarynda (Gazagystan, Täjigistan) geçirilen seminarlara gatnaşdy, bu ýerde CA hyzmatdaşlary bilen duşuşyklar, Dolandyryş we Maliýe meselelerini ara alyp maslahatlaşmak, taslamanyň akademiki bölegi, Ýewropada geçiriljek okuwlar, hyzmatdaş desgalaryna, uniwersitetlere baryp görmek, Dolandyryş ýygnaklary, metbugatda milli Gazagystan telewideniýesi tarapyndan söhbetdeşlikler geçirildi. Pandemiýa sebäpli seminarlar Türkmenistanda geçirilmedi, ýöne soňra onlaýn hyzmatdaşlar tarapyndan guraldy. 
2022-nji ýylyň maý-iýun aýynyň aralygynda USC tarapyndan dersler boýunça ussatlyk okuwlary geçirildi. 
2022-nji ýylyň sentýabr aýyndan 2023-nji ýylyň mart aýyna çenli ähli taslama hyzmatdaşlarynyň arasynda master kurslarynda işjeň işler geçirildi. 
2023-nji ýylyň mart aýynda Neaplesdäki taslama gatnaşyjy tarapyndan 16 türkmen mugallymy gatnaşdy. 
MIETC taslamasynyň işine türkmen tarapyndan Türkmen döwlet maliýe instituty, Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş instituty, şeýle hem Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasy hem-de onuň Tehnologiýalar merkezi gatnaşdylar we olaryň talyplary, mugallymlary we hünärmenleri meýilnama laýyklykda onlaýn okuw sapaklaryny geçdiler. 
Senagat telekeçiligi pudagynda hünärmenleri taýýarlamak we hünär derejesini ýokarlandyrmak halk hojalygynyň möhüm wezipeleriniň biri bolup durýar. Şu nukdaý nazardan bu taslama Türkmenistanyň durmuş-ykdysady ösüşiniň häzirki zaman özgertmelerine, kiçi we orta telekeçiligi goldamak boýunça döwlet okuw maksatnamalaryna laýyk gelýändigini belleýäris.

Hünär ulgamyny ösdürmek üçin dürli strategiýalar ara alnyp maslahatlaşyldy we seredildi. 
WP1. Taslamany dolandyrmak

1) 1.1. Wideo aragatnaşyk arkaly duşuşyklar üstünlikli geçirildi. 
1.2. Maliýe dolanyşygy boýunça işler alnyp baryldy. Maliýe dolanşygy boýunça Ýewropa tarapynadan utgaşdyryjy gollanma taýýarlady. 
1.3. Taslamanyň türkmen tarapyndan hyzmatdaşlary we utgaşdyryjysy aragatnaşyk sakladylar we duşuşyklary geçirdiler. Içerki aragatnaşygyň we taslamanyň utgaşdyryş meýilnamasy taýýarlanyldy.

WP2. Taýýarlyk.

2.1. Maksatlaýyn gözleg üçin toparlaýyn görkezmeleri işläp düzmek tamamlandy. 
2.2. Gyzyklanýan taraplar bilen seminarlary / gözlegleri geçirmek. Onlaýn seminarlar Aşgabatda, Karagandada we Ust-Kamenogorskda geçirildi. 
2.3. Zerurlyklary we başarnyklary seljermek M12 gutarmanka tamamlanar. 
2.4. Halkara master programmalarynyň derňewini M12-e çenli tamamlamak meýilleşdirildi. 
2.5. Hasap we gözegçilik mehanizmleri döredildi. 
2.6. Taslamany durmuşa geçirmek meýilnamasy taýýarlanyldy. Iş meýilnamasy yzygiderli täzelenildi. 
2.7. Taslamanyň başynda Dolandyryş geňeşi, ýaýratma geňeşi (DB), akademiki geňeş (AB), telekeçilik merkeziniň dolandyryjysy (ECM) we Taslama esasy toparlary (TCG) kesgitlenildi.

WP3. Ösüş

3.1. Okuw meýilnamasynyň dizaýny we taýýarlygy meýilnamalaşdyrmak tapgyrynda, WP2-iň netijelerine garaşýar. 
3.1.4. Iňlis dilini öwretmek meýilnamasy we akademiki işgärleriň iňlis dilini bilmekligi göz öňünde tutuldy. Dil öwrenmek boýunça onlaýn okuwlar geçirildi. 
3.1.6. Şahadatnama we akkreditasiýa prosesi: akkreditasiýa prosesiniň deslapky derňewi her ýurtda geçirildi. 10 sany türkmen hünärmeni iňlis dilini özleşdirmek boýunça sertifikat aldy. 
3.4.1. Durnuklylyk meýilnamasy we usulyýeti taýýarlandy.

WP4. Hil kepilligi

4.1. Hil meýilnamasy: gutarnykly wersiýa M12 gutarmanka taýýar etmek göz öňünde tutuldy. 
4.2. Döwürleýin hasabatlar: ilkinji döwürleýin hasabat M1-den M12-e çenli boldy.

WP5. Ýaýratmak

5.1. Ýaýratmagyň strategiýasy döredildi. 
5.2. Hünär ulgamy döredildi we işleýär. 
5.4. Web sahypasy we wizual şahsyýet döredildi. 
5.5. Sosial media profilleri işlenip taýýarlanyldy. 
5.7. Ýaýratmak, mahabat kampaniýalary, maglumat we açyk günler geçirmek işleri alnyp baryldy.

MIETC